Elewacje

Najbardziej reprezentatywna część budynku, która wprawi w zachwyt wszystkich przechodniów, ale i przy okazji ochroni nasz budynek przed warunkami atmosferycznymi, to elewacja. Oczywiście gdy jest odpowiednio zaprojektowana i wykonana, w przeciwnym razie może być niechlubną wizytówką każdego obiektu…

Elewacja, a fasada

Słyszałeś pewnie nie raz oba określenia stosowane wymiennie. Wielu ludzi (także tych związanych z branżą budowlaną) uważa je za synonimy, jednak nie do końca oznaczają one to samo.
Elewacją nazywamy zewnętrzną powierzchnie wszystkich ścian budynku łącznie ze znajdującymi się na niej elementami, natomiast fasada to wyłącznie przednia jej część. Ta najbardziej charakterystyczna, stylowa przeważnie posiadająca wejście główne.

Podstawowe metody wykonania elewacje

1. Tynki tradycyjne- obecnie nieco zapomniane, jednak kilkadziesiąt lat temu bardzo powszechnie stosowane. Spełniają swoje podstawowe zadania takie jak ochrona przed niekorzystnym działaniem warunków atmosferycznych czy też ognia. Nadają również ostateczny wygląd naszemu budynkowi, jednak…. Właśnie chyba o ten wygląd chodzi.
   Ale po kolei. Najczęściej wykonywanie elewacje tego typy to tynki trójwarstwowe.
   Warstwa pierwsza to obrzutka grubości nie większej niż 5mm, stanowiąca podłoże pod kolejną warstwę, którą jest narzut. Ten z kolei osiąga grubości nawet 15mm (jak tynkarz jest „w formie” to nawet więcej 🙂 ) i jest główną warstwą tynku. Całość wieńczy kilku milimetrowa gładź stanowiąca wykończenie. Jest to oczywiście najprostszy, najpowszechniejszy rodzaj wykończenia tynkarskiego, ale nie jedyny. 
2. Metoda lekka mokra– to ta najczęściej stosowana, która każdy z nas zna. Przeznaczona przed wszystkim do ścian dwuwarstwowych. Polega na przyklejeniu materiału ociepleniowego, jakim przeważnie jest styropian lub wełna mineralna, do wcześniej przygotowanego (oczyszczonego i zagruntowanego) podłoża. Warstwę tą wzmacnia się za pomocą siatki zbrojącej z włókna szklanego, zatopionej w przeznaczonym do tego kleju, a całość wykańcza się tynkiem cienkowarstwowym. Metodę lekką mokrą często nazywa się również jako:
   BSO – bezspoinowy system ociepleń, oraz
   ETICS– z angielskiego External Thermal Insulation Composite System, czyli zewnętrzny system izolacji termicznej.

3. Metoda lekka sucha – jak łatwo się zorientować nie wymaga stosowania wody czy też klejów. Jak zatem materiał izolacyjny jest montowany do ściany? Otóż na wcześniej przygotowanym ruszcie. Element wykończeniowy może stanowić drewno, kamień, okładzina z tworzywa sztucznego itp. W tej metodzie prace mogą być prowadzone bez względu na panujące warunki atmosferyczne.

Podział elewacji ze względu na rodzaj ich wykończenia

Elewacje tynkowe: 
a) tynki cienkowarstwowe, mają zastosowanie głównie przy metodzie lekkiej mokrej. Występują w przeróżnych odmianach i kolorach:
– tynki mineralne, których charakterystyczną cechą jest wysoka paroprzepuszczalność dzięki czemu chętnie stosowanie są do ociepleń wykonanych z wełny mineralnej;
– tynki akrylowe z kolei dzięki niskiej przepuszczalności wody dobrze chronią ścianę przed wilgocią. Stosujemy na elewacje styropianowe, nigdy na wełnę mineralną;
– tynki silikonowe i sylikatowe posiadające dużą odporność na przywieranie brudu, a opady deszczu sprawiają, że tego typu elewacje bardzo dobrze same się czyszczą. Jednak ze ten „luksus” trzeba nieco więcej zapłacić;
b)tynki grubowarstwowe, czyli tradycyjne nazywane też cementowo- wapiennymi. Stosowanie w przypadku ścian jednowarstwowych. Niezła wytrzymałość, dobra przepuszczalność i konieczność malowania to podstawowe ich cechy. Tynki te zostały opisane powyżej.

Elewacje z cegły, zazwyczaj klinkierowej stanowiącej zewnętrzną warstwę przegrody trójwarstwowej. Cegła klinkierowa dzięki niskiej nasiąkliwości nie wchłania wilgoci oraz brudu, a zastosowanie odpowiednich zapraw pozwoli zapobiec powstawaniu nieestetycznych wykwitów.

Elewacje z drewna lub materiałów imitujących drewno, doskonale wpisują dom w naturalny krajobraz. Elewacje drewniane wymagają konserwacji co z trakcie użytkowanie może być co nieco kłopotliwe, zdarza się również, że ulegają zwichrowaniu lub po prostu pękają. Alternatywą mogą być deski kompozytowe gdzie drewno jest tylko jednym ze składników. Koszt wykonania takiej elewacji, będzie raczej wyższy niż w choćby w przypadku tynku. Wszystko jednak zależy od tego na jaki rodzaj drewna się zdecydujemy (przykłady drewna: świerk, modrzew, cedr).

 

Elewacje z kamienia będą stanowić trwałe wykończenie budynku. Możemy je wykonywać na całej elewacji lub tylko na jej fragmencie. Zastosowanie mają zarówno kamienie naturalne (dolomity, wapienie) jak i sztuczne (elementy betonowe, konglomeraty kamienne).Elewacje z kamienia będą stanowić trwałe wykończenie budynku. Możemy je wykonywać na całej elewacji lub tylko na jej fragmencie. Zastosowanie mają zarówno kamienie naturalne (dolomity, wapienie) jak i sztuczne (elementy betonowe, konglomeraty kamienne).

Podsumowanie

Temat elewacji oczywiście nie został wyczerpany, bo też i nie sposób to uczynić. Rynek budowlany jest obszerny, pojemy i chłonny, dzięki czemu bez przerwy producenci przedstawiają nam najnowsze systemy i rozwiązania. Jednak niezależnie od tego dobrze znać pewne podstawy, a teraz Ty właśnie o nich przeczytałeś. 🙂

Wszystkiego Budowlanego,
pozdrawiam
Tomek z naukabudowanictwa.pl

Na podstawie wiedzy własnej oraz w oparciu o:
Bibliografia
Literatura:
 1. Mirosława Popek, Bożena Wapińska, Podstawy budownictwa, WSIP,    Warszawa 2009.

Strony Internetowe:
2. www.budujemydom.pl [online] [dostęp 09 kwietnia 2019, godzina 19.50] Dostępne w Internecie: https://www.budujemydom.pl/budowa-krok-po-kroku/877-metoda-lekka-sucha-krok-po-kroku
3. www.budujemydom.pl [online] [dostęp 09 kwietnia 2019, godzina 19.50] Dostępne w Internecie: https://www.budujemydom.pl/budowa-krok-po-kroku/878-metoda-lekka-mokra-krok-po-kroku