Metody organizacji pracy

Wszyscy doskonale wiemy, że nasze ukochane budownictwo jest dosyć szczególną branżą przemysłu. Wiele czynników wpływa na jej unikalny charakter, z którym musimy się mierzyć. Dzięki dobrej znajomości specyfiki branży oraz metod organizacji, możemy sobie znacznie ułatwić budowlane życie.

Specyficzne cechy produkcji budowlanej

Proces budowlany jest mocno unikatowy. Nie sposób przyrównać go do jakiejkolwiek innej gałęzi przemysłu, ponieważ cech szczególnych jest bardzo dużo:

1. Zmienność lokalizacji realizowanych obiektów to podstawa różnica między budownictwem, a klasycznym zakładem produkcyjnym. Przedsiębiorstwo prowadzące kilka realizacji jednocześnie musi mieć doskonale zorganizowaną logistykę oraz transport, tak by w miarę możliwości ponosić jak najmniejsze koszty związane z transportem zarówno materiałów, sprzętów, ale przed wszystkim pracowników. Jest to znaczne utrudnienie w budowie struktur organizacyjnych, w porównaniu do stacjonarnego zakładu produkcyjnego.

2. Indywidualizm to określenie idealnie pasujące do naszej branży. „Nic dwa razy się nie zdarza…” jak pisała Wisława Szymborska, tak właśnie jest na budowie. Nie ma dwóch takich samych realizacji. Nawet gdy wykonujemy identyczny obiekt, podsiadamy ten sam projekt i dokładnie tę samą ekipę budowlaną, to i tak będziemy mieli inną lokalizację, warunki gruntowo-wodne, czy choćby pogodę. Zmiennych jest naprawdę bardzo dużo co sprawia, że każde zadanie ma charakter jednostkowy.

3. Warunki atmosferyczne wpływające na realizację to kolejny istotny czynnik naszego procesu. Większość prac (głównie stanu surowego) odbywa się pod tzw. chmurką, czyli po prostu na otwartej przestrzeni. Opady deszczu, śniegu, niekorzystna (zbyt niska, bądź zbyt wysoka) temperatura, a także porywy silnego wiatru sprawiają, że niekiedy bardzo trudno jest utrzymać założone wcześniej tempo prowadzenia robót.

4. Długotrwałość realizacji sprawia, że inwestor musi się pogodzić z zamrożeniem swoich środków finansowych na dość długi okres. Nie ma półproduktów, nie da się budować bloku mieszkanie po mieszkaniu, pożądany efekt otrzymujemy dopiero po skończeniu całej realizacji.

5. Duża masa i znaczne wymiary w połączeniu z ich stacjonarnym trybem bycia sprawiają, że budownictwo jest bardzo zależne od transportu, zarówno tego poziomego jak i pionowego. Trudno wybudować wielkogabarytowy obiekt budowlany bez użycia sprzętu ciężkiego.

6. Długi okres użytkowania i eksploatacji to oczywiście jedna z zalet. Jednak jak to z nimi bywa, nie do końca jest tak kolorowo. Wszystkie obiekty muszą być systematycznie odnawiane i remontowane. Wiąże się to z koniecznością ciągłego rozwoju i nauki związanej z wdrażaniem nowych, lepszych, innowacyjnych rozwiązań. Jednak nie zwalnia nas to z obowiązku znajomości dawnych, już nie stosowanych technologii, które mogą się przydać w trakcie remontów.

Metoda kolejnego wykonania

Jedna z trzech podstawowych metod organizacji pracy w budownictwie. Jak sama nazwa wskazuje metoda ta polega na kolejnym wykonaniu robót na poszczególnych działkach roboczych.
Gdybyśmy wzięli pod rozważanie budowę dziesięciu identycznych domków jednorodzinnych, to w metodzie kolejnego wykonania wznosili byśmy je po kolei. Najpierw byśmy wykończyli „pod klucz” dom pierwszy, później drugi itd. Zakładając, że realizacja każdego obiektu zajęłaby nam pełny rok, to nasze zadanie wykonalibyśmy po dziesięciu latach.

Metoda równoległego wykonania

Czyli druga ze znanych nam metod realizacji, polegająca na rozpoczęciu prac równocześnie na wszystkich obiektach.
Posługując się powyższym przykładem dziesięciu domków, tego samego dnia przy pomocy dziesięciu ekip budowlanych przystąpilibyśmy do wznoszenia wszystkich obiektów równocześnie. Całość inwestycji mielibyśmy wykonaną w jeden rok, jednak kosztem dziesięciokrotnie większego zaangażowania sił i środków niż w przypadku metody kolejnego wykonania.

Metoda pracy równomiernej

To przemysłowa metoda pracy zaadoptowana i zmodyfikowana na potrzeby budownictwa. Jej istotą jest odpowiedni podział realizowanych prac na w miarę jednakowo pracochłonne części. Każdą z części wykonuje wyspecjalizowana brygada, zajmująca się wyłącznie swoją specjalizacją. Po zakończeniu prac na jednej działce roboczej, ekipa przechodzi na drugą działkę roboczą i wykonuje te same czynności co na poprzedniej. Natomiast na pierwszą działkę wchodzi inna wyspecjalizowana brygada, wykonująca swoje działania.
Spróbujmy to zastosować do naszego przykładu dziesięciu domków. Ekipa od wykonywania robót ziemnych zaczyna pracę przy pierwszym domku, jak tylko je skończy przystąpi do tych samych prac przy drugim. W momencie gdy będzie je wykonywać, na budowie pierwszego obiektu zamelduje się brygada zajmująca się robotami fundamentowymi. Kluczowe jest to by czas trwania robót fundamentowych przy budynku pierwszym był zbliżony do czasu trwania robót ziemnych przy budynku drugim. Wówczas obie ekipy zakończą pracę w podobnym czasie, a wtedy pojawi się brygada murarzy. Murarze rozpoczną pracę przy obiekcie pierwszym, betoniarze i zbrojarze przy drugim, a ekipa od robót ziemnych przy trzecim. W ten sposób do prac będą dołączały kolejne grupy pracowników, a nasza inwestycja będzie prowadzona w optymalny, równomierny sposób.

Wady i zalety poszczególnych metod organizacji pracy

Najczęściej stosowaną i powszechnie zalecaną metodą pracy w budownictwie jest metoda pracy równomiernej. Szczególnie polecana do robót stanu surowego, budowy dróg i rurociągów, hal przemysłowych oraz wielu innych.

Metoda mieszana

Teoria to jedno, a życie to drugie. Niekiedy drugie bardzo łatwo weryfikuje pierwsze. Bywają przypadki gdzie w trakcie życia jednej budowy stosowanych jest kilka metod organizacji pracy, mówimy wówczas o metodzie mieszanej. Na jej zastosowanie może mieć wpływ wiele czynników np. wielkość i złożoność konstrukcyjna wznoszonego obiektu, czas i koszt realizacji, możliwości techniczne i kadrowe oraz wiele innych indywidualnych dla każdej inwestycji.

Podsumowanie

Teraz już wiesz jakie masz możliwości i z czego możesz wybierać planując organizację swojej budowy. Pamiętaj, że planowanie znacznie sprzyja optymalizacji, a czyż nie o to właśnie nam chodzi?
Wybór metody zależy od specyfiki, możliwości oraz indywidualnego charakteru każdego przedsięwzięcia. 🙂

Wszystkiego Budowlanego,
pozdrawiam
Tomek z naukabudowanictwa.pl

Bibliografia:
Na podstawie wiedzy własnej oraz w oparciu o:
Literatura:
1. Tadeusz Maj, Organizacja i przygotowanie budowy, WSIP, Warszawa 2013.
Strony internetowe:
2. www.cehs.edu.pl [online] [dostęp 31 stycznia 2018, godzina 10.20] Dostępne w Internecie: http://cehs.edu.pl/metody-organizacji-budowy-i-robot