Znamy już podstawowe materiały budowlane powstałe na bazie zaczynów, zapraw i betonów. Tym razem pora wejść w świat czerwonego złota, zapraszam do zabawy…gliną…:)
Czym właściwie jest ceramika budowlana?
Ceramiką budowlaną nazywamy wyroby powstałe z mieszanki, w której głównym składnikiem jest glina. Jest ona materiałem ilastym, którego charakterystyczną cechą jest utrata plastyczności pod wpływem wysokiej temperatury. Dodatkową zaletą wypalania gliny jest utrata chemicznie związanej wody co sprawią, że większość materiałów ceramicznych jest odpornych na działanie mrozu.
Z uwagi na temperaturę wypalania ceramikę budowlaną dzielimy na:
a) porowatą – wypalaną w temperaturze 900-1100°C, o porowatości od 5 do nawet 30 procent;
b) spieczoną – wypalaną w temperaturze powyżej 1100°C, której porowatość sięga maksymalnie 5 procent.
Ceramikę budowlaną możemy podzielić również ze względu na jej przeznaczenie, wówczas będziemy mówili o:
a) konstrukcyjnej, reprezentowanej głównie przez elementy murowe jak cegły i pustaki;
b) wykończeniowej, a więc głównie o płytkach zarówno ściennych jak i podłogowych;
c) sanitarnej, czyli tzw. „białym montażu” czyli umywalkach, miskach ustępowych itp.. [10]
Ceramiczne wyroby murowe- cegły
Najpowszechniejszym wyrobem ceramicznym jest oczywiście cegła, ale jak się okazuje cegła, cegle nie równa. Mamy wiele jej rodzajów i odmian, które różnią się między sobą zarówno zastosowaniem, jak i cechami wytrzymałościowymi.
1. Cegła budowlana zwykła, wykorzystywana do wznoszenia ścian konstrukcyjnych, wykonywania stropów, sklepień, słupów, a także murów oporowych i innych elementów budowlanych. Choć obecnie została w dużej mierze zastąpiona przez inne materiały murowe o większych gabarytach, to praktycznie żadna budowa nie może się obejść bez cegły pełnej. Wykorzystujemy ją jako podmurówkę, gniazda pod nadproża, albo wzmocnienie ściany w miejscu mocowania drzwi zewnętrznych. Na wielu budowach znajduje przeróżne zastosowanie, a jeśli posiądziemy umiejętność murowania z cegły zwykłej to z każdego innego materiału powinno się murować znacznie przyjemniej.
Cegła budowlana jest prostopadłościanem o wymiarach 25x12x6,5cm. Składa się z dwóch podstaw, dwóch wozówek i dwóch główek. Podstawa to płaszczyzna o wymiarach 25x12cm, wozówka o wymiarach 25×6,5cm, a główna to najmniejsza płaszczyzna mająca wymiar 12×6,5cm.
Aby móc wykonać przewiązanie murarskie należy używać również cegieł ułamkowych (rys. poniżej).
2. Cegła dziurawka to produkt stworzony by nieco „odchudzić” ciężką ważąca miedzy 3-4 kg. cegłę pełna. Przy zachowaniu tych samych wymiarów dzięki wykonaniu drążeń wewnątrz materiału uzyskano materiał około kilograma lżejszy. Stosowana głownie do wznoszenia ścianek działowych grubości 12 lub 6,5 cm., ale także do budowy stropów Kleina. Możemy spotkać cegłę dziurawkę z otworami wzdłuż wozówki lub główki.
3. Cegła kratówka posiada przebiegające prostopadle do powierzchni jej układania rombowe drążenia poprawiające izolacyjność cieplną materiału. Podobnie jak cegła dziurawka ma rowkowe wykończenie powierzchni bocznych co pozwala zapewnić lepszą przyczepność zaprawy. Cegłę kratówkę produkuje się w standardowym rozmiarze cegły pełnej (K1) lub jej wielokrotności (K2, K3).
4. Cegła kominówka przeznaczona do wznoszenia wolnostających kominów. Temu zastosowaniu zawdzięcza swój unikatowy kształt wycinka pierścienia kołowego. Produkowana w różnych długościach co 50 mm, zaczynając od 100.
Fot. 1. Cegły kominowe a) typu 100, b )typu 150, c) typu 200, d) typu 250, e) typu 300 [1]
5. Cegła klinkierowa produkowana ze specjalnie wyselekcjonowanych gatunków glin ogniotrwałych. Cechuje ją duża szczelność, trwałość oraz wysoka wytrzymałość na ściskanie co sprawią, że może być stosowana do murowania konstrukcji narażonych na działanie wody. Jednak jej główne zastosowanie to elewacje budynków, szczególnie gdy mówimy o systemie ściany trójwarstwowej. W produkcji jest ogromna ilość różnych cegieł klinkierowych różniących się między sobą formą, fakturą oraz przede wszystkim kolorem.
Pustaki ścienne
Elementy o znacznie większym rozmiarze niż klasyczna cegła budowlana, co niewątpliwie znacznie przyspiesza tempo prac murowych. Produkowane jako drążone, o bokach gładkich, często posiadających uchwyty służące do przenoszenia. Przeznaczone do murowania ścian nośnych i ścianek działowych, nie wskazane do murowania fundamentów.
Przykłady:
1. Pustaki MAX, o niestandardowych wymiarach długości 288mm, szerokości 188mm oraz wysokości 132, 188 lub 220mm. Drążenia pustaka MAX stanowią ponad 40% powierzchni podstawy elementu.
2. Pustak U, o wymiarach dostosowanych do cegły zwykłej, posiadają nieco mniej drążeń niż pustaki MAX.
3. Porotherm 25 P+W, to obecnie często stosowany rodzaj pustaka służącego do murowania na „pióro-wpust”, zatem bez konieczności stosowania spoin pionowych. Dzięki temu zostaje poprawiona izolacyjność termiczna całej przegrody, a sam proces murowania jest znacznie przyspieszony.
4. Pustaki do przewodów dymowych i wentylacyjnych, produkowane w dwóch rodzajach, z bocznym otworem wylotowym lub bez niego. Znacznie ułatwiają i przyspieszając prace związane z budową przewodów.
Pustaki stropowe
Gęstożebrwe stropy ceramiczne obecnie stosowane są coraz rzadziej, jednak nadal możemy się na nie natknąć nie tyle przy wznoszeniu nowych budynków, co w przypadku remontów starych.
1. Pustaki Ackermana, mają charakter wypełniający w gęstożebrowym stropie Ackermana. Występują w różnych odmianach i wysokościach.
2. Pustaki stropowe Ceram o zastosowaniu jak w przypadku Ackermana i podobnie jak one występują w różnych odmianach o różnych wymiarach.
Dachówki
Dachówki ceramiczne do materiały wykonane z gliny, których wierzchnia warstwa w celu ochrony zostaje pokryta angobą bądź szkliwem. Angoba to powłoka z glinki nakładana bezpośrednio przed wypaleniem dachówki, natomiast szkliwo to warstwa stopionego szkła stosowana w procesie podwójnego wypalania. Znamy wile różnych rodzajów dachówek, ale to już chyba materiał na oddzielny artykuł 🙂 Podobnie jak obszerny temat płytek ceramicznych i ceramiki sanitarnej.
Podsumowanie
Jak widzisz ceramika to całkiem spory kawałek budownictwa. Wrócimy do nie pewnie nie raz przy okazji dalszej nauki. Na razie pozachwycajmy się ogólną wizją możliwości czarowania z gliny 🙂
Wszystkiego Budowlanego,
pozdrawiam
Tomek z naukabudowanictwa.pl
Bibliografia:
Na podstawie wiedzy własnej oraz w oparciu o:
Literatura:
1. Budownictwo ogólne tom 1, pod kier. prof. dr. hab. inż. Bogusława Stefańczyka, Warszawa, wydawnictwo Arkady, 2005, numer ISBN 83-213-4334-1.
2. Mirosława Popek, Bożena Wapińska, Podstawy budownictwa, WSIP, Warszawa 2009.
3. Edward Szymański, Murarstwo i tynkarstwo, technologia materiały, WSIP, Warszawa 2010.